Bộ Công thương cho biết, trong tháng 9/2024, nhu cầu tiêu dùng và sản xuất trong nước phục hồi cùng với sự tăng trưởng mạnh mẽ của du lịch đã đóng góp tích cực vào tăng trưởng của ngành thương mại dịch vụ. Tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng tháng 9/2024 ước tính tăng 1,2% so với tháng trước và tăng 7,6% so với cùng kỳ năm trước.
Tính chung 9 tháng năm 2024, tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng tăng 8,8% so với cùng kỳ năm trước, đây là mức tăng cao nhất kể từ đầu năm đến nay. Một số địa phương (chủ yếu là các địa phương trọng điểm về du lịch) có doanh thu bán lẻ hàng hóa trong 9 tháng cao so với cùng kỳ năm trước như: Quảng Ninh tăng 10,4%; Hải Phòng tăng 9,3%; Cần Thơ tăng 7,7%; Đà Nẵng tăng 7,4%; TP Hồ Chí Minh tăng 7,2%; Hà Nội tăng 7,0%.
Về công tác QLTT, trong 9 tháng năm 2024, tình hình vi phạm về kinh doanh hàng hóa nhập lậu, không rõ nguồn gốc xuất xứ, hàng giả và vi phạm quyền sở hữu trí tuệ, vi phạm về an toàn thực phẩm vẫn diễn biến phức tạp, nhất là vào các thời điểm lễ tết, kỳ nghỉ dài ngày do nhu cầu tiêu dùng thực phẩm của người dân tăng cao, hoạt động sản xuất, vận chuyển, kinh doanh các mặt hàng thực phẩm trở nên sôi động. Nổi lên là tình trạng, hàng hóa nhập lậu, không rõ nguồn gốc xuất xứ, hàng giả và vi phạm quyền sở hữu trí tuệ (SHTT) được đối tượng tập kết tại khu vực biên giới hoặc các kho hàng trung chuyển trên tuyến lưu thông để thẩm lậu vào tiêu thụ nội địa. Vi phạm chủ yếu phát hiện đối với nhóm hàng có nhu cầu cao như thời trang, mỹ phẩm, thiết bị điện, thực phẩm.
Đáng chú ý hơn là vào dịp chuẩn bị cho Tết Trung thu năm nay, một số đối tượng đã tập trung đưa nhiều hàng hóa nhập lậu, không rõ nguồn gốc, xuất xứ là các loại thực phẩm, rượu, bia, bánh kẹo, đồ chơi trẻ em, đặc biệt là bánh trung thu ra thị trường tiêu thụ, gây ảnh hưởng sức khỏe của người sử dụng.
Bên cạnh đó, do ảnh hưởng cơn bão số 3 (Yagi) nguồn cung lương thực, thực phẩm và các nhu yếu phẩm thiết yếu cho người dân tại một số tỉnh thành còn gặp khó khăn, giá cả một số mặt hàng tăng cao.
Một quan ngại nữa là tình trạng thuốc lá điếu, thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng, khí bóng cười (N2O) tỷ trọng các vụ việc vi phạm tăng, trong đó hành vi vi phạm chủ yếu là nhập lậu, hàng không rõ nguồn gốc xuất xứ, không rõ chất lượng. Các tỉnh, TP đang là điểm nóng về vi phạm đối với mặt hàng này như Hà Nội, TP Hồ Chí Minh, An Giang, Long An, Khánh Hoà, Lạng Sơn, Đà Nẵng, Lào Cai, Quảng Ninh, Bắc Ninh…
Theo Bộ Công thương thay vì trước đây các đối tượng tự vận chuyển, thuê người vận chuyển thì nay được trà trộn trong các kiện hàng và gửi qua các đơn vị dịch vụ giao nhận, chuyển phát, sử dụng số điện thoại không chính chủ để giao dịch, mua bán nên rất khó phát hiện.
| Một lĩnh vực đáng chú ý nữa là thương mại điện tử (TMĐT), Bộ Công thương cho biết, hiện nay đa số các thương nhân tổ chức kho hàng gần cửa khẩu và thiết lập các điểm livestream chốt đơn hàng ở các tỉnh TP; giao hàng thông qua đơn vị chuyển phát. Các tài khoản chào hàng trung gian, địa điểm tiếp nhận đơn và chuyển hàng được bố trí ở nhiều địa điểm khác nhau. Nhiều cơ sở kinh doanh dịch vụ ký gửi hàng hoá và sử dụng những người nổi tiếng, nhiều lượt theo dõi trên trang cá nhân để livestream, chốt đơn hàng. Do tốc độ lưu chuyển hàng hoá nhanh nên số lượng, chủng loại hàng hoá tại các kho tương đối lớn và thường xuyên biến động. |
9 tháng năm 2024, lực lượng QLTT tập trung giám sát, kiểm tra trong lĩnh vực này và phát hiện nhiều vi phạm trên phạm vi cả nước. Số hành vi vi phạm hành chính trong các lĩnh vực hàng cấm, hàng nhập lậu, hàng giả, lĩnh vực y tế, giá, niêm yết giá, tiêu chuẩn đo lường, nhãn hàng hóa được lực lượng QLTT phát hiện giảm so với cùng kỳ năm 2023. Tuy nhiên, các hành vi vi phạm về nguồn gốc xuất xứ, xâm phạm quyền SHTT, an toàn thực phẩm, nông nghiệp, đặc biệt, lĩnh vực TMĐT lại tăng so với cùng kỳ năm 2023.
Trước tình hình đó, năm 2024, Bộ Công thương tập trung chỉ đạo lực lượng đẩy mạnh, tăng cường đấu tranh phòng chống sản xuất, kinh doanh hàng giả, vi phạm sở hữu trí tuệ trong TMĐT. Nhờ đó đã thu được nhiều kết quả khả quan trong công công tác kiểm tra, kiểm soát thị trường. Cụ thể, tháng 9/2024, tính từ ngày 15/8/2024 đến 14/9/2024, lực lượng QLTT đã kiểm tra 5.988 vụ, phát hiện, xử lý 3.617 vụ vi phạm, thu nộp NSNN trên 49 tỷ đồng.
Tính chung 9 tháng năm 2024 lực lượng QLTT đã kiểm tra 54.667 vụ, phát hiện, xử lý 38.102 vụ vi phạm. Tổng số tiền xử lý là 712 tỷ đồng (tăng 23% so với cùng kỳ năm 2023); trong đó, xử phạt vi phạm hành chính 368 tỷ đồng (tăng 10%), trị giá hàng hóa tịch thu gần 168 tỷ đồng (tăng 11%), trị giá hàng hóa buộc tiêu hủy trên 176 tỷ đồng (tăng 87%). Đã thu nộp ngân sách nhà nước 438 tỷ đồng (tăng 13%).
Mặc dù đã đạt những kết quả bước đầu song Bộ Công thương cho rằng, hoạt động quản lý thị trường, đấu tranh phòng chống hàng nhái, hàng giả , hàng cấm, hàng lậu, hàng không rõ nguồn gốc, vi phạm SHTT cần được chú trọng, đẩy mạnh nhiều hơn nhất là trong dịp cuối năm nhằm đảm bảo hàng hóa cho người dân cả nước ăn Tết dương lịch và Tết Nguyên đán. Theo đó, Bộ Công thương đã chú trọng xây dựng các giải pháp như tiếp tục phối hợp với các Bộ, ngành địa phương theo dõi sát diễn biến tình hình thị trường, bảo đảm đủ nguồn cung các mặt hàng thiết yếu phục vụ nhu cầu người dân, nhất là trong các dịp cao điểm lễ, Tết, không để xảy ra tình trạng thiếu hàng, sốt giá. Tiếp tục phối hợp với các Bộ ngành trong việc tham mưu điều hành giá các mặt hàng do nhà nước quản lý giá, trong đó có mặt hàng xăng dầu nhằm bảo đảm cung ứng xăng dầu trên thị trường, góp phần kiểm soát lạm phát chung theo mục tiêu của Chính phủ. Đẩy mạnh phát triển TMĐT để khai thác hiệu quả hơn sự phát triển mạnh mẽ của xu hướng số hóa nền kinh tế; tăng cường hơn nữa chất lượng và hiệu quả công tác kiểm tra, kiểm soát thị trường; đẩy mạnh công tác đấu tranh chống buôn lậu, gian lận thương mại, gian lận xuất xứ, cạnh tranh không bình đẳng. Triển khai Luật Cạnh tranh, Luật Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng... nhằm bảo đảm môi trường sản xuất kinh doanh lành mạnh, bình đẳng cho DN, cũng như quyền lợi của người tiêu dùng./.