Thị trường tiền tệ - tín dụng trong nước
Tại phiên thảo luận của Quốc hội chiều ngày 29/10 về ngân sách nhà nước (NSNN), Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN) Lê Minh Hưng đã giải trình sự phối hợp giữa chính sách tiền tệ (CSTT) và chính sách tài khóa trong thời gian qua. Ngồi các phiên họp thường kỳ hàng tháng, tổ công tác điều hành vĩ mô, ban chỉ đạo điều hành giá do Phó Thủ tướng Chính phủ Vương Đình Huệ làm trưởng ban, cùng phối hợp, điều hành các chính sách nhằm mục tiêu cuối cùng là ổn định vĩ mô cho nền kinh tế. Sự phối hợp này bao gồm cả công tác điều hành lạm phát, tỷ giá và cả trong quản lý thị trường chứng khoán (TTCK). Trong tương lai, NHNN và Bộ Tài chính sẽ cịn kết hợp trong việc bố trí nguồn tăng vốn cho các ngân hàng.
Đối với công tác quản lý TTCK, NHNN đã góp phần kiểm soát tín dụng vào chứng khoán để hạn chế dịng tiền “nóng”. "NHNN và Bộ Tài chính thường xuyên phối hợp, điều hành tín dụng nhất quán, kiểm soát chất lượng tín dụng đặc biệt là tín dụng chảy vào TTCK, đảm bảo dịng tiền ổn định chảy vào thị trường", Thống đốc NHNN Lê Minh Hưng cho hay. Khi thị trường có diễn biến bất thường, các Bộ trưởng và Thống đốc phối hợp chỉ đạo các đôn vị chức năng kịp thời công bố các thông tin định kỳ cho thị trường. Tương tự, với các tổ chức quốc tế xếp hạng tín nhiệm, các Bộ cũng phối hợp thông tin định kỳ, kỹ lưỡng, minh bạch để tạo điều kiện cho các tổ chức đánh giá khách quan, củng cố lịng tin của các nhà đầu tư
Đối với điều hành kiểm soát lạm phát, NHNN điều hành ổn định và hiệu quả CSTT tạo dư địa cho các Bộ, ngành, trong đó có Bộ Tài chính điều hành các mặt hàng do Nhà nước quản lý giá giúp lạm phát đạt mục tiêu. NHNN và Bộ Tài chính phối hợp điều hành CSTT và tài khóa đã giúp lạm phát cơ bản giữ được ở mức thấp. Cùng với đó, hai Bộ cũng điều tiết lượng tiền gửi Kho bạc Nhà nước (KBNN) về NHNN để ổn định thanh khoản và lãi suất, không gây sức ép lên thị trường tiền tệ, lạm phát.
Số liệu thống kê biến động lãi suất trong tháng 10 của NHNN cho thấy, lãi suất đã tăng liên tiếp trong 8 ngày cuối tháng - đạt mức 4,94%/ năm đối với kỳ hạn qua đêm (xem Đồ thị 1). Sau đó, lãi suất đã giảm 8 điểm phần trăm vào ngày cuối cùng của tháng (31/10), về mức 4,86%/năm. Đáng chú ý, lãi suất qua đêm hiện cịn cao hơn các kỳ hạn 1 tuần, 2 tuần và 1 tháng. Các kỳ hạn khác sau hơn một tuần tăng liên tiếp đã quay đầu giảm. Hiện lãi suất kỳ hạn 3 tháng giảm về 4,92%/năm. Cũng trong ngày cuối của tháng 10, lãi suất liên ngân hàng hạ nhiệt, một lượng lớn giao dịch vay/cho vay đã được thực hiện với giá trị cao hơn nhiều so với bình quân các ngày. Riêng ở kỳ hạn qua đêm, giá trị giao dịch lên tới 32.400 tỷ đồng, tương đương gần 1,4 tỷ USD. Tổng giá trị giao dịch các kỳ hạn xấp xỉ 53.000 tỷ đồng.
Thị trường ngoại hối
Vào ngày cuối cùng của tháng 10, NHNN tăng tỷ giá trung tâm thêm 3 đồng lên 22.726 đồng/USD. Đây cũng là mức cao nhất từ trước đến nay. Với biên độ +/- 3%, tỷ giá tại các ngân hàng được giao dịch trong khoảng 22.044 - 23.408 đồng. Tuy vậy, giá USD trong nước không mấy biến động trên cả thị trường chính thức và phi chính thức. Các ngân hàng tiếp tục yết tỷ giá bán ở mức 22.390 đồng/USD
Trên thị trường tự do, giá USD cũng không thay đổi. Tại cửa hàng ở Hà Nội, giá USD hiện được mua vào ở mức 23.440 đồng và bán ra tại 23.470 đồng. Ở chiều ngược lại, nhiều cặp tiền tệ trên thế giới biến động mạnh do sự tăng giá đáng kể của đồng USD. Liên tiếp nhiều thông tin vĩ mô của các quốc gia được công bố, một phần tác động đến tỷ giá các nước. Tại khu vực đồng tiền chung châu Âu, tăng trưởng kinh tế quý III chỉ đạt 0,2%, thấp nhất trong 4 năm trở lại đây. Cịn tại Trung Quốc, chỉ số Nhà quản trị Mua hàng (PMI) tháng 10 chỉ đạt 50,2 điểm, thấp hơn kỳ vọng của giới phân tích và giảm so với mức 50,8 điểm hồi tháng 9. Tuy nhiên, riêng nền kinh tế Mỹ lại được đánh giá tích cực khi được các chuyên gia phân tích nhìn nhận là đang ở vị thế tốt nhất để chống lại các cuộc chiến tranh thương mại.
Gần đây, Tổng thống Mỹ Donald Trump cho biết có thể tiến tới một thỏa thuận thương mại tốt nhất với Trung Quốc, nhưng lại cảnh báo sẽ sẵn sàng áp thêm thuế lên hàng tỷ USD hàng hóa Trung Quốc nếu không thể tiến tới thỏa thuận. Với những diễn biến đó, tỷ giá USD/Nhân dân tệ (NDT) đang ngày càng tiến gần hơn mức đỉnh lịch sử 6,9847 NDT đổi 1 USD. Và đó cũng là nguyên nhân chính đẩy chỉ số DXY (chỉ số đồng đô la Mỹ) đo sức mạnh đồng bạc xanh với rổ 6 tiền tệ khác quay trở lại mốc 97.
Thị trường vàng
Trong tháng 10, giá vàng trong nước diễn biến với xu hướng chính là tăng. Giá vàng SJC tăng mạnh nhất lên 36,53 - 36,69 triệu đồng/lượng (mua vào - bán ra) ngày 15/10 và thấp nhất tại 36,32 - 36,49 triệu đồng/ lượng (mua vào - bán ra) ngày 2/10. Chỉ số giá vàng tháng 10/2018 tăng 0,12% so với tháng trước; giảm 1,78% so với tháng 12/2017; giảm 2,19% so với cùng kỳ năm trước. Chênh lệch giá vàng trong nước và thế giới là 2,25 triệu đồng/lượng (tính đến ngày 31/10/2018. Giá vàng khởi động tháng 10 với những bước điều chỉnh tăng/ giảm nhẹ và chỉ thể hiện đột phá vào giai đoạn giữa tháng. Biên độ dao động cũng luôn thấp hơn thị trường thế giới.
Giá vàng trong nước ít biến động là do tâm lý thận trọng nên nhiều nhà đầu tư vẫn tỏ ra lưỡng lự khi tham gia thị trường. Nhu cầu mua bán nhỏ giọt và kiên trì ngóng đợi những biến đổi tích cực hơn thông qua những sự kiện quan trọng là xu hướng chính của nhà đầu tư. Tuy nhiên, đà tăng của giá vàng thế giới cũng tạo hiệu ứng khá tốt đối với thị trường vàng trong nước. Nhu cầu trao đổi mua bán vàng được nhiều nhà đầu tư quan tâm, trong đó xu hướng theo chiều khách mua vàng vào chiếm phần lớn ưu thế. Giai đoạn cuối tháng, trước diễn biến giảm của giá vàng thế giới, giá vàng trong nước cũng đang ghi nhận xu hướng tiêu cực đôi chút. Tuy vậy, với tình hình kinh tế, chính trị thế giới vẫn cịn nhiều bất ổn, cơ hội cho thị trường vàng quốc tế vẫn rất rộng mở, tạo niềm tin tăng giá cho nhà đầu tư vàng trong nước.
Thị trường bất động sản (BĐS)
Đón sóng cuối năm, thị trường BĐS tháng 10 chứng kiến sự bùng nổ nguồn cung căn hộ mới. Phân khúc BĐS liền thổ Tp. Hồ Chí Minh có sự sụt giảm đáng kể về giá và giao dịch. Trong khi đó, đất nền ở Hà Nội ghi nhận sự tăng giá ở các khu vực vùng ven đô.
Thị trường chung cư tháng 10 ở Tp. Hồ Chí Minh và Hà Nội đón nhận hàng loạt dự án mới được giới thiệu hoặc chính thức mở bán. Dịng sản phẩm trung và cao cấp tiếp tục chiếm thế thượng phong trên thị trường. Tuy nhiên, đối với căn hộ cao cấp và hạng sang lại được phân khúc khá rõ nét. Tại Hà Nội, tỷ lệ tiêu thụ các căn hộ cao cấp và hạng sang khá “èo uột” trong tháng qua. Một số dự án hạng sang được chào bán từ quý III nhưng đến thời điểm hiện tại, tỷ lệ tiêu thụ chỉ là vài chục căn trong bảng hàng trăm căn. Một số dự án cao cấp, hạng sang được mở bán giai đoạn tiếp theo trong tháng 10 cũng chỉ có tỷ lệ hấp thụ không quá 25% bảng hàng mỗi đợt. Thực tế này khá trái ngược với Tp. Hồ Chí Minh khi những dự án hạng sang, cao cấp mở bán trong tháng 10 đều có tỷ lệ tiêu thụ khá tốt, từ 40-50% bảng hàng.
Nhìn tổng thể từ đầu năm 2018 đến nay, nhà giá rẻ đã có một năm vô cùng “hiu hắt” về nguồn cung. Báo cáo của các tổ chức nghiên cứu thị trường đều cho thấy trong 3 quý đầu năm 2018, nguồn cung căn hộ bình dân chiếm tỷ trọng rất thấp so với căn hộ trung và cao cấp tại Hà Nội và Tp. Hồ Chí Minh. Các “nút thắt” khiến nhà giá rẻ khó phát triển vẫn nằm ở vấn đề quỹ đất và các chính sách của Nhà nước cho phân khúc này. Giới chuyên gia nhận định từ nay đến cuối năm, thực tế trên sẽ không có sự biến chuyển.
Tại thị trường Hà Nội, đất nền một số khu vực vùng ven chứng kiến mức tăng giá đáng chú ý khi ăn theo các thông tin quy hoạch, các siêu dự án lớn. Cụ thể, thông tin được xem xét lên quận vào năm 2020 rộ lên gần đây khiến giá đất Hồi Đức rục rịch tăng giá trong thời gian qua. So với thời điểm đầu năm, giá đất nhích nhẹ 1-2 triệu đồng/m2 so với thời điểm đầu năm. Tại Đông Anh, những khu vực các dự án lớn như Công viên Kim Quy, Trung tâm triển lãm Quốc gia… giá đất cũng tăng trung bình từ 2-5 triệu đồng/m2 so với thời điểm đầu năm. Tuy nhiên, dù giá tăng nhưng giao dịch ở những khu vực này không sôi động. Riêng tại Đông Anh, giới đầu tư vẫn đang ôm hàng và chưa muốn đẩy ra do kỳ vọng “siêu đô thị thông minh” sẽ cịn khiến giá đất tăng cao.
Phân khúc BĐS liền thổ gồm nhà phố, biệt thự và liền kề ở Tp. Hồ Chí Minh cũng chung “kịch bản” suy giảm của phân khúc đất nền. Tháng 10 ghi nhận trạng thái giá đi ngang của phân khúc này trên thị trường thứ cấp. Trên thị trường sơ cấp, mức tăng nhẹ 2-3% tập trung chủ yếu ở phân khúc biệt thự dưới 10 tỷ đồng và ở những dự án có vị trí đẹp. Nhiều dự án biệt thự, liền kề tại quận 9, quận 2 không ghi nhận mức tăng, thậm chí nhiều trường hợp rao bán cắt lỗ.